Wstęp

Dokument ten ma na celu dobro dziecka, ochronę jego praw i poszanowania godności. W trosce o jego bezpieczeństwo w naszej placówce ważne jest, abyśmy stali na straży ochrony dóbr dziecka, jego zasobów, strzegli je przed krzywdzeniem i podejmowali wszelkie możliwe działania na rzecz jego wszechstronnego rozwoju. Wszyscy pracownicy, stażyści i praktykanci naszej placówki zobowiązani są traktować dziecko podmiotowo oraz zgodnie z procedurami zawartymi w niniejszym dokumencie.
 

Podstawa prawna

Zasady Polityki Ochrony Dzieci Przed Krzywdzeniem zgodne są z obowiązującymi w naszej placówce dokumentami: Statutem Przedszkola, Wizją i Misją Przedszkola, Programem Profilaktycznym, Przedszkolnym Programem Wychowawczym, Polityką Bezpieczeństwa Przetwarzania Danych Osobowych oraz wynikają z przepisów obowiązującego prawa. Szczególnie istotnymi aktami prawnymi są:

 

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483)
• Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 listopada 1989r. (DZ. U. 1991.120.526 z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (Dz. U. 2014.191)
• Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. 2004.256)
• Ustawa z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks Rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 2015.583)
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks Karny (Dz. U. 1997.88.553) Kodeks postępowania karnego
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 2014.101)
• Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawie nieletnich (Dz. U. 2014.382)
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r. w sprawie procedury „Niebieskiej Karty” (Dz. U. 2005.180.1493, Dz. U. 2011.209.1245)
• Ustawa z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. 2006.90.631) regulacje dotyczące ochrony wizerunku dziecka w placówce
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks Cywilny (Dz. U. 2014.121) regulacje ochrony dóbr osobistych dziecka
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. 2014.1182)

 

Rozdział I  - Objaśnienie terminów

§ 1

Dziecko - każda osoba do ukończenia osiemnastego roku życia.

 

Krzywdzenie dziecka – jest to każde zamierzone lub niezamierzone działanie oraz zaniechanie

działań ze strony rodzica/opiekuna, które ujemnie wpływa na rozwój fizyczny lub psychiczny

dziecka. Krzywdzenie dzieci to także bezczynność społeczeństwa lub instytucji, a także rezultat takiej

bezczynności, który ogranicza równe prawa dzieci i zakłóca ich optymalny rozwój.

 

Krzywdzenie fizyczne -  jest to celowe używanie wobec dziecka

siły fizycznej, które powoduje lub z dużym prawdopodobieństwem może spowodować

uszczerbek na zdrowiu, zagrażać życiu, rozwojowi i godności dziecka. Działania te mogą

obejmować: uderzanie, bicie, kopanie, potrząsanie, gryzienie, duszenie, parzenie, przypalanie,

trucie ale i również niszczenie z premedytacją rzeczy należących do ofiary.

W niektórych opracowaniach dokonuje się podziału na przemoc fizyczną w postaci czynnej

i biernej. Uznaje się, że przemoc fizyczna bierna przejawia się w postaci różnego rodzaju

zakazów, np.: mówienia w określonym czasie, chodzenia, załatwiania potrzeb fizjologicznych itp.

 

Krzywdzenie emocjonalne - mamy tu do czynienia z takim wzorcem zachowania rodziców lub opiekunów, który poważnie zakłóca poznawczy, emocjonalny, psychiczny lub społeczny rozwój dziecka i wywołujący u niego poczucie, że jest nic nie warte, złe, niekochane, niechciane, zagrożone.

Bardzo trudno jest udokumentować zjawisko krzywdzenia emocjonalnego, gdyż wymaga to

analizy pewnych sytuacji rodzinnych, konieczna jest diagnoza socjologiczno- psychologiczna

oraz diagnoza osobowościowa poszczególnych członków rodziny. Emocjonalne krzywdzenie nie wiąże się z bezpośrednim kontaktem cielesnym i może przybierać

różne formy :

· ignorowania

· odtrącania

· izolowania

· wykorzystywania lub demoralizowania

· słownej agresji

· terroryzowania

Równie krzywdzące dla dziecka jest bycie świadkiem wulgarności i oglądanie przemocy między

dorosłymi członkami rodziny. Istotą krzywdzenia emocjonalnego jest uporczywość, powtarzalność zachowań, które "niszczą dziecko.

 

Wykorzystywanie seksualne - za dziecko seksualnie wykorzystywane można uznać „każdą jednostkę w wieku bezwzględnej ochrony, jeśli osoba dojrzała seksualnie, czy to przez świadome działanie, czy też przez zaniedbywanie swoich społecznych obowiązków, lub obowiązków wynikających ze specyficznej odpowiedzialności za dziecko, dopuszcza do zaangażowania go w jakąkolwiek aktywność natury seksualnej, której intencją jest zaspokojenie osoby dorosłej”. Podział zachowań związanych z wykorzystywaniem seksualnym dzieci :

· zachowania z kontaktem fizycznym : penetracja, dotykanie intymnych części ciała dziecka,

całowanie o charakterze seksualnym oraz dotykanie przez dziecko intymnych części ciała

dorosłego

· zachowania bez kontaktu fizycznego : ekshibicjonizm, obsceniczne telefony, podglądactwo

fetyszyzm, eksponowanie ciała dziecka osobom dorosłym w celu zaspokojenia ich seksualnych

pragnień, prezentowanie dziecku zdjęć pornograficznych oraz włączanie go w oglądanie lub

produkcję materiałów pornograficznych. Ta forma wykorzystywania zawiera również składanie

dziecku propozycji o charakterze seksualnym i werbalne molestowanie.

 

Zaniedbanie – brak zaspokojenia podstawowych potrzeb dziecka, zarówno fizycznych (np.

właściwe odżywianie, ubranie, ochrona zdrowia, edukacja), jak i psychicznych (poczucie

bezpieczeństwa, doświadczenie miłości, troski itp.).

 

Pracownik Przedszkola - osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, mianowania, powołania

lub umowy cywilno-prawnej.

 

Pracownik administracji i obsługi szkoły – administracja, pracownicy kuchni, pracownicy

sprzątający, konserwator, pracownicy szatni, dozorcy.

 

Osoby z zewnątrz - pracownicy firm i instytucji współpracujących ze szkołą, wolontariusze.

 

Opiekun dziecka - osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego

przedstawiciel ustawowy (rodzic/opiekun prawny) lub inna osoba uprawniona do reprezentacji

na podstawie przepisów szczególnych lub orzeczenia sądu. W myśl niniejszego dokumentu

opiekunem dziecka jest także rodzic zastępczy.

 

Zgoda opiekuna dziecka - pisemna zgoda, co najmniej jednego z opiekunów dziecka. Jednak w

przypadku braku porozumienia między opiekunami dziecka należy poinformować

opiekunów o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinno - opiekuńczy.

 

Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci - wyznaczony przez dyrektora placówki

pracownik sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci w przedszkolu.

 

Dane osobowe dziecka - każda informacja umożliwiająca identyfikację dziecka.

 

Zespół ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej – zespół powołany przez dyrektora przedszkola w przypadkach podejrzenia

krzywdzenia dziecka składający się z: psychologa przedszkolnego - Ola Granica - Bieranowska, logopedy przedszkolnego – Anna Głos, nauczycielek – Ewa Stefaniuk, Ewa Skalińska.

 

Rozdział II  - Zasady bezpiecznej relacji pomiędzy pracownikami placówki a dziećmi

 

§ 2

1. Pracownicy szkoły wykonują swoje obowiązki zgodnie z zasadami wg obowiązujących w naszej placówce dokumentach:, Statutem Przedszkola, Wizją i Misją Przedszkola, Programem Profilaktycznym, Przedszkolnym Programem Wychowawczym, Polityką Bezpieczeństwa Przetwarzania Danych Osobowych oraz z zasadami przepisów obowiązującego prawa.

 

2. Relacje pomiędzy pracownikami placówki a dziećmi wolne są od wszelkiego rodzaju przemocy fizycznej i psychicznej. Niedozwolone są zachowania pracowników wobec dziecka:

• ośmieszanie, dyskryminowanie, nierówne traktowanie,
• zaniedbanie poprzez niezapewnienie bezpieczeństwa,
• czyny mające znamiona czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka lub zagrożenia dobra dziecka.

 

3. Pracownicy placówki w swoim zachowaniu wobec dzieci uwzględniają:

• respektowanie praw dziecka zagwarantowanych w Konwencji o prawach dziecka, takie jak prawo do: godności, szacunku, nietykalności osobistej, wolności od przemocy psychiczne i fizycznej,
• sprzyjanie budowaniu bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego dziecka,
• respektowanie zasad bezpiecznego kontaktu z dzieckiem z nieprzekraczaniem granic fizycznych i słownych,
• życzliwe, podmiotowe traktowania podczas pobytu w przedszkolu, w procesie kształcenia i wychowania.
• sposób prowadzania rozmowy z dziećmi w przyjaznej atmosferze umożliwiając wyrażanie myśli i przekonań.

 

Rozdział III  - Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci

 

§ 3

1. Pracownicy przedszkola w ramach wykonywanych obowiązków posiadają wiedzę jak rozpoznawać i zwracać uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.

 

2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka pracownicy placówki przekazując informacje dyrektorowi i następnie podejmują rozmowę z rodzicami na temat dostępnej oferty wsparcia i motywują ich do szukania pomocy.

 

3. Pracownicy monitorują sytuację i dobrostan dziecka:

• przekaz zwrotny informacji i spostrzeżeń na podstawie obserwacji zachowania i samopoczucia dziecka między wychowawcą, nauczycielami i specjalistami na terenie przedszkola,
• do czasu ustabilizowania sytuacji i dobrego samopoczucia dziecka potwierdzonego na spotkaniu zespołu ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

 

Rozdział IV  - Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka

 

§ 4

1. W przypadku uzyskania przez pracownika przedszkola informacji, że dziecko jest krzywdzone lub istnieje takie podejrzenie pracownik ma obowiązek przekazania uzyskanej informacji dyrektorowi przedszkola oraz sporządzenia notatki służbowej.

 

2.  Jeśli wystąpiło uszkodzenie ciała dziecka lub potrzebuje pomocy lekarskiej wzywane jest pogotowie. Do przedszkola wzywani są rodzice/opiekunowie dziecka.

 

§ 5

1. Zgłoszona sprawa poddana jest wyjaśnieniu przez zespół ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w skład którego wchodzą: psycholog przedszkolny - Ola Granica - Bieranowska, logopeda – Anna Głos, nauczycielki – Ewa Stefaniuk, Ewa Skalińska.

.

1. Pracownicy wyjaśniający sprawę, podejmują następujące działania:

a) przeprowadzają rozmowę z pokrzywdzonym dzieckiem,

b) w razie potrzeby, z zachowaniem zasad poufności, przeprowadzają rozmowę z innymi osobami, które pomogą w ocenie sytuacji,

c) wzywają do przedszkola rodziców lub opiekunów prawnych pokrzywdzonego dziecka, informują ich o podejrzeniu,

d) sporządzają opis sytuacji przedszkolnej i rodzinnej dziecka na podstawie przeprowadzonych rozmów,

e) opracowują plan pomocy dziecku we wzajemnej współpracy.

 

2. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:

a) podjęcia przez przedszkole działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji,

b) wsparcia, jakie placówka zaoferuje dziecku,

c) skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba.

 

3. Wychowawca grupy monitoruje przebieg realizacji planu i jego skutków względem dziecka.

 

§ 6

1. Plan pomocy dziecku jest przedstawiany przez członka zespołu (ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej) rodzicom/opiekunom z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.

 

2.  Rodzice/opiekunowie informowani są o obowiązku placówki zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinno -opiekuńczy.

 

§ 7

1. W przypadku krzywdzenia dziecka, jeśli sprawcą jest pracownik, dyrektor przedszkola podejmuje rozmowę z pracownikiem w celu wyjaśnienia sytuacji:

 

1. gdy potwierdzone jest negatywne zachowanie pracownika placówki (tzn. ośmieszanie, dyskryminowanie,  nierówne traktowanie):

 

• ustalany jest kontrakt zawierający działania eliminujące nieodpowiednie zachowania oraz konsekwencje,
• dyrektor przedszkola podejmuje rozmowę z dzieckiem i jego rodzicami/opiekunami w celu poinformowania o zaistniałej sytuacji,
• zespół ds. pomocy psychologiczno-pedagogicznej ustala plan pomocy dziecku w celu zapewnienia mu bezpieczeństwa i wsparcia na terenie placówki ewentualnie skierowania dziecka do innej placówki specjalistycznej.

 

b) gdy istnieje podejrzenie przestępstwa popełnionego na szkodę dziecka:

 

• dyrektor przedszkola informuje pracownika o obowiązku złożenia zawiadomienia o zdarzeniu na policję lub do prokuratury (art.304 k.p.k.) i składa powyższe zawiadomienie.

 

2. Plan pomocy dziecku jest monitorowany, czy zaplanowane działania przyniosły efekt poprawy sytuacji dziecka w placówce:

 

• czy zaistniała poprawa samopoczucia dziecka, czy warunki pobytu dziecka w przedszkolu sprzyjają jego dobrostanu i wszechstronnemu rozwojowi,
• jeśli tak, działania pomocowe są zakończone.

 

3. W przypadku podjęcia działań niwelujących nieodpowiednie zachowanie pracownika, utrzymany jest monitoring zachowania pracownika placówki przez dyrektora przedszkola:

 

• jeśli plan działań przyniósł oczekiwane efekty, działania naprawcze są zakończone,
• w przypadku braku efektu zaplanowanych działań, dyrektor przedszkola podejmuje w stosunku do pracownika procedury wynikające z Karty Nauczyciela lub kodeksu pracy.

 

§ 8

1. W przypadku krzywdzenia dziecka, jeśli sprawcą jest osoba ze środowiska rodzinnego, dyrektor przedszkola, jeśli zachodzi taka potrzeba umieszcza dziecko w pieczy zastępczej, kontaktuje się z sądem rodzinnym lub policją, jeśli istnieje podejrzenie przestępstwa składa zawiadomienie na policję lub do prokuratury.

 

2.  W przypadkach dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu dyrektor powołuje zespół interwencyjny, w skład którego mogą wejść: wychowawca dziecka, dyrektor, psycholog, inni pracownicy mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka lub o dziecku (dalej określani jako: zespół interwencyjny).

 

3. W sytuacji konieczności następuje wszczęcie procedury „Niebieskie Karty”.

 

4. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili rodzice/opiekunowie dziecka, powołanie zespołu jest obligatoryjne. Zespół interwencyjny wzywa rodziców/opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające, podczas którego może zaproponować im zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządza się protokół.

 

5. Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku na podstawie opisu sporządzonego przez psychologa przedszkolnego oraz innych, uzyskanych przez członków zespołu informacji.

 

 

Rozdział V  - Zasady ochrony danych osobowych dziecka

§ 9

1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.

 

2. Pracownik przedszkola ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.

 

3. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.

 

4.  Pracownik przedszkola jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych dziecka i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego, powołanego w trybie Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

§ 10

1. Pracownik placówki może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka.

 

§ 11

1. Pracownik przedszkola nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani o jego opiekunie.

 

2. Pracownik placówki, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może skontaktować się z opiekunem dziecka i zapytać go o zgodę na podanie jego danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody, pracownik przedszkola podaje przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do opiekuna dziecka.

 

3. Pracownik placówki nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi, nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna.

 

4. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik przedszkola jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.

 

§ 12

 

1. W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia przedszkola. Decyzję w sprawie udostępnienia pomieszczenia podejmuje dyrektor

 

2.  Dyrektor placówki, podejmując decyzję, o której mowa w punkcie poprzedzającym, wybrane pomieszczenie instytucji w celu realizacji materiału medialnego przygotowane jest w taki sposób, by uniemożliwić filmowanie przebywających na terenie przedszkola dzieci.

 

Rozdział VI - Zasady ochrony wizerunku dziecka

§ 13

1. Pracownicy przedszkola uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewniają ochronę wizerunku dziecka.

 

§ 14

1. Pracownikowi placówki nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie przedszkola bez pisemnej zgody opiekuna dziecka.

 

2. W celu uzyskania zgody opiekuna dziecka na utrwalanie wizerunku dziecka, pracownik przedszkola może skontaktować się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.

 

3. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekunów na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.

 

§ 15

1. Upublicznienie przez pracownika instytucji wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio‑wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka. Dziecko oraz opiekun poinformowani są o tym, gdzie może być umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany na potrzeby przedszkola (np. że umieszczony zostanie na stronie www. w celach promocyjnych placówki).

Rozdział VII - Zasady dostępu dzieci do Internetu

§ 16

1. W naszej placówce dzieci nie mają dostępu do Internetu.

 

Rozdział VIII - Monitoring stosowania Polityki

§ 17

 

1. Dyrektor szkoły wyznacza osobę odpowiedzialną za monitorowanie realizacji w szkole niniejszej Polityki Ochrony Dzieci Przed Krzywdzeniem:

            Nauczycielki: mgr Anna Pieńkosz, Katarzyna Sarna

 

2. Osoby, o których mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce.

 

3. Dyrektor placówki w każdej chwili może wprowadzić do Polityki niezbędne zmiany, a następnie ogłasza pracownikom przedszkola nowe jej brzmienie.

 

Rozdział IX - Przepisy końcowe

§ 18

 

1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.

 

2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników przedszkola, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń oraz zamieszczenie jej na stronie internetowej.

 

3. Rodzice/opiekunowie dzieci z naszej placówki zapoznani są z Polityką poprzez przekazane informacje na zebraniu dla rodziców, udostępnienie na stronie internetowej i zatwierdzenie przez członków Rady Rodziców.

 

4. Pracownicy przedszkola, rodzice/opiekunowie mogą zgłaszać swoje sugestie dotyczące zapisów w dokumencie Polityki do osoby odpowiedzialnej za monitorowanie realizacji Polityki Ochrony Dzieci Przed Krzywdzeniem.